دانلود تست جرم میانگین ایزوتوپ برای تسلط بیشتر به مباحث امتحانی فصل یک شیمی دهم بسیار مثمر الثمر می باشد و عزیزانی که علاقه مند هستند به تمرین بیشتر و تسلط بیشتر در دروس پایه برسند باید در این مباحث به تسلط خوبی برسند . ایزوتوپ های یک عنصر فراوانی های مختلفی دارند لذا برای اندازه گیری جرم اتمی یک عنصر بر حسب amu باید تمام ایزوتوپ های آن عنصر را در نظر گرفت و متناسب با فراوانی آن ها جرم میانگین ایزتوپ ها را به عنوان جرم اتمی آن عنصر در نظر گرفت . لذا همانطور که در جدول تناوبی عناصر هم دیده اید جرم اتمی عنصر ها عددی رند نیست و دارای اعشار است این به منزله این است که جرم اتمی برحسب میانگین چند ایزوتوپ بدست آمده است دانستن این نکات در حل تست جرم میانگین ایزوتوپ شیمی دهم بسیار حائز اهمیت می باشد
بیشتر بخوانید : دانلود تست استوکیومتری شیمی دهم
کاملا واضحه که جرم اجسام گوناگون را بسته به اندازه و نوع آن ها با ترازو های متفاوتی اندازه گیری می كنند . مثلا جرم یك کامیون را با باسكول و یكای تن ، جرم هندوانه را با ترازوی معمولی و یكای كیلوگرم و جرم طلا را با ترازو های دقیق تر و یكای گرم می سنجند .
دانشمندان برای این كه بتوانند خواص فیزیكی و شیمیایی هر ماده را در محیطی مانند بدن انسان ، محیط زیست ، محیط آزمایش و… بررسی و اثر آن را گزارش كنند ، باید بدانند كه چه جرمی از اتم ها یا مولكول های آن ماده وارد محیط شده است؛ از این رو آن ها همواره در پی یافتن مقیاس سنجشی ( سنجه ای) مناسب و در دسترس برای اندازه گیری جرم اتم ها بوده اند . اتم ها بسیار ریزند به طوری که نمیتوان آنها را به صورت مسقیم مشاهده و جرم آنها را اندازه گیری کرد .
اندازهگیریها نشان میدهد که فراوانی ایزوتوپ ها در طبیعت یکسان نیست . برخی فراوان تر و برخی کمیاب تر اند برای مثال حدود ۷۵.۸ درصد از اتم های کلر را کلر-35 و حدود ۲۴.۲ درصد آن ها را کلر-37 تشکیل میدهد ، به عبارت دیگر ، از هر چهار اتم موجود در طبیعت سه اتم و یک اتم است .
با توجه به وجود ایزوتوپ ها و فراوانی آن ها ، برای گزارش جرم نمونه های طبیعی از اتم عنصرهای مختلف ، جرم اتمی میانگین به کار میرود . جرم اتمی میانگین هر عنصر همان جرم نشان داده شده در جدول دور ه ای عنصرهاست .
رابطه جرم میانگین به صورت M=M1 + (M2-M1)f2/100 +(M3-M1)f3/100 می باشد این رابطه بسیار از رابطه جرم میانگین مرسوم در کتاب درسی شیمی دهم بهتر و قوی تر می باشد و می توانید به راحتی از این رابطه در پاسخگویی سریع به سوالات استفاده کنید
در ادامه 25 تست مبحث جرم میانگین ایزتوپ ها به صورت رایگان برای دانش آموزان عزیز طراحی و قرار داده شده است که می توانید با دانلود این تست ها و تمرین سوالات به همراه پاسخ تشریحی به تسلط خوبی در این مبحث برسید.
دانلود تست جرم میانگین ایزوتوپ
برای به دست آوردن مجموع جرم ایزوتوپ های هر عنصر و مجموع تعداد کل ایزوتوپ ها از فرمول های زیر استفاده می شود:
mt = m1 + m2 + m3
nt = n1 + n2 + n3
برای به دست آوردن کسر فراوانی (کسر جرمی) و کسر مولی هر ایزوتوپ از فرمول های زیر استفاده می شود: x1 = m1/mt
x1 = n1/nt
مجموع کسرهای مولی همیشه برابر با یک است.
x1 + x2 + x3 + … = 1
درصد فراوانی برای هر ایزوتوپ از فرمول زیر به دست می آید:
F1 = 100 × x1
مجموع درصدهای فراوانی همه ایزوتوپ های یک عنصر همیشه برابر با ۱۰۰ است.
F1 + F2 + F3 + … = 100
برای به دست آوردن جرم اتمی میانگین یک عنصر از فرمول زیر استفاده می شود:
M = x1M1 + x2M2 + x3M3
فرمول کنکوری برای محاسبه سریع جرم اتمی میانگین به صورت زیر است:
M = M1 + x2 (M2 – M1) + x3 (M3 – M1)
گالیم دارای ۳ ایزوتوپ ۶۲Ga و ۶۵Ga و ۶۶Ga است. اگر درصد فراوانی ایزوتوپ های سبک و سنگین گالیم به ترتیب ۴۰ و ۵۰ درصد باشد، جرم اتمی میانگین گالیم چند amu بوده و در هر نمونه ۲۰۰۰ اتمی چند اتم ۶۵Ga وجود دارد؟
الف: ۶۴٫۳ – ۲۰۰
ب: ۶۴٫۳ – ۴۰۰
ج: ۶۴٫۶ – ۲۰۰
د: ۶۴٫۶ – ۴۰۰
پاسخ:
ابتدا درصد فراوانی ایزوتوپ گالیم-۶۵ را حساب می کنیم:
F1 = 40 , F3 = 50 F1 + F2 + F3 = 100 ⇒ ۴۰ + F2 + 50 = 100 ⇒ F2 = 10
محاسبه جرم اتمی میانگین :
M = M1 + x2 (M2 – M1) + x3 (M3 – M1) M = 62 + 0.1 (65 – 62) + 0.5 (66 – 62) = 64.3
قسمت دوم سوال، محاسبه تعداد اتم های گالیم-۶۵:
nt = 2000 , x2 = 0.1 x2 = n2/nt ⇒ n2 = 200